SKGO
Javni poziv gradovima, opštinama i gradskim opštinama u Republici Srbiji da se prijave za dodelu nagrada za doprinos razvoju svih oblika pristupačnosti na svojoj teritoriji u 2021. godini
Zaštitnik građana, u saradnji sa Stalnom konferencijom gradova i opština – Savezom gradova i opština Srbije, raspisuje javni poziv za dodelu nagrada gradovima, opštinama i gradskim opštinama u Republici Srbiji koji su u 2021. godini najviše doprineli razvoju svih oblika pristupačnosti na svojoj teritoriji.
1. Uvodne napomene
Zaštitnik građana, u saradnji sa Stalnom konferencijom gradova i opština – Savezom gradova i opština Srbije, dodeljuje nagradu gradovima, opštinama i gradskim opštinama koji su u 2021. godini najviše doprineli razvoju svih oblika pristupačnosti na svojoj teritoriji. Na ovaj način, Zaštitnik građana želi da promoviše primere dobre prakse u oblasti pristupačnosti na lokalnom nivou, kao i da ostvari bolju saradnju sa gradovima i opštinama u Republici Srbiji u cilju utvrđivanja stanja u oblasti pristupačnosti i uzroka zbog kojih se ne primenjuju u punoj meri propisi koji garantuju prava na pristupačnost javnih objekata, službi i usluga svim građanima i građankama. Takođe, ova inicijativa će pružiti značajne informacije za formulisanje preporuka i planova za unapređivanje pristupačnosti u okviru nadležnosti gradova, opština i gradskih opština.
2. Oblasti unapređenja pristupačnosti u okviru kojih se dodeljuje nagrada
Gradovi i opštine mogu da podnose prijave o svojim aktivnostima i inicijativama u jednoj ili više navedenih oblasti:
a. Za institucionalnu podršku unapređenju pristupačnosti:
• prioritizacija pitanja pristupačnosti kroz lokalna strateška dokumenta, akcione planove, izdvajanje sredstava u opštinskom budžetu i slično;
• formiranje radnih tela na nivou gradova ili opština koja rade na poboljšanju pristupačnosti;
• imenovanje osobe odgovorne za poboljšanje pristupačnosti u strukturi grada ili opštine;
• sprovođenje obuka o pristupačnosti za zaposlene u upravi i javnim službama
• izdvajanje sredstava iz budžeta gradova i opština ili donacije za realizaciju preporuka Interresorne komisije namenjene podršci detetu i učeniku sa teškoćama u razvoju i invaliditetom u kontekstu pristupačnosti obrazovanja (nabavka asistivne tehnologije, adaptacija školskog okruženja, prilagođavanje i izrada adekvatnih nastavnih materijala, angažovanje tumača za znakovni jezik i sl.);
• obezbeđivanje prevoza u skladu sa potrebama korisnika/ca;
• inovacije u javnom prevozu (uvođenje savremenih niskopodnih vozila i informacijsko prilagođavanje stajališta).
b. Za aktivnosti i inicijative pravovremenog planiranja i uklanjanja prepreka:
• planiranje izgradnje pristupačnog objekta;
• rekonstrukcija ili adaptacija objekata za javnu i privatnu namenu u cilju uklanjanja arhitektonskih barijera;
• uklanjanje visokih ivičnjaka i postavljanje zvučnih semafora na pešačkim prelazima;
• adaptiranje opštih parking mesta rezervisanih za vozila osoba sa invaliditetom;
• olakšavanje samostalnog kretanja slepih osoba (taktilne staze, ugradnja senzora, zvučne informacije i sl);
• prilagođavanje radnih mesta za osobe sa invaliditetom.
c. Za aktivnosti i inicijative uklanjanja informaciono-komunikacionih barijera:
• zapošljavanje osoba koje koriste znakovni jezik u javnim službama;
• prilagođavanje internet prezentacije u skladu sa preporukama Uredbe o bližim uslovima za izradu i održavanje veb prezentacije organa i Smernica za izradu veb prezentacija organa državne uprave i jedinica lokalne samouprave v.5.0;
• korišćenje informacionih tehnologija u cilju prevazilaženja informacionih barijera u radu jedinice lokalne samouprave (virtuelna oglasna tabla opštine, aplikacija za mobilne telefone za osobe sa oštećenjem vida, korišćenje sintentizatora govora za prevođenje teksta internet prezentacije i slično);
• prilagođavanje postojećih ili uvođenje novih usluga i servisa koji olakšavaju komunikaciju sa građanima, a posebno sa osobama sa invaliditetom (npr. prilagođavanje šaltera u komunalnim službama, dostavljanje dokumenata na kućnu adresu, i slično);
• opremanje objekata kako bi se uklonile informacione barijere (vizuelna komunikacija, taktilne oznake, induktivne petlje i slično);
• uvođenje sms-a ili drugog alternativnog kanala komunikacije za hitne službe (policija, hitna pomoć, vatrogasci).
3. Kriterijumi i postupak ocenjivanja
Pristigle prijave će ocenjivati konkursna komisija koju će činiti predstavnici/e Zaštitnika građana, Stalne konferencije gradova i opština i udruženja građana koji su članovi Saveta Zaštitnika građana za osobe sa invaliditetom. Prilikom odlučivanja o prijavama konkursna komisija će se rukovoditi sledećim kriterijumima:
• Procena efekta inicijative na unapređenje kvaliteta života krajnjih korisnika, odnosno društvene vrednosti inicijative za zajednicu;
• Posvećenost donosilaca odluka – Podrazumeva postojanje odluke organa jedinice lokalne samouprave da se stvara pristupačno okruženje (na primer, odluka o formiranju lokalnog tima za pristupačnost, odluka o izboru osobe zadužene za pristupačnost, odluka o početku sprovođenja procesa izrade strateškog plana u oblasti pristupačnosti, odluka o opredeljenim sredstvima za tu namenu i slično.);
• Koordinacija i kontinuitet – podrazumeva postojanje nekog stručnog tela i/ili imenovane osobe na lokalnom nivou koje/koja se kontinuirano i planski (sistemski) bavi pitanjem pristupačnosti u saradnji sa svim relevantnim akterima na lokalnom nivou;
• Umrežavanje i participacija – podrazumeva aktivnu uključenost svih relevantnih aktera (predstavnici/e lokalnih ustanova, javnih i javno komunalnih preduzeća, lokalnih organizacija civilnog društva i zainteresovanih pojedinaca) u proces donošenja odluka i rešenja;
• Strateško planiranje – podrazumeva započet proces izrade ili postojanje već usvojenog strateškog ili akcionog plana u oblasti pristupačnosti, ili nekog drugog internog akta, u skladu sa kojim se sprovode planirane mere i aktivnosti u oblasti unapređenja pristupačnosti;
• Unapređenje znanja – podrazumeva sprovođenje procesa obuke raspoloživih kadrova na temu pristupačnosti, kontinuiranu razmenu znanja, iskustava i primera dobre prakse u oblasti pristupačnosti, kako međusobno, tako i sa drugim jedinicama lokalne samouprave;
• Razvoj resursa – podrazumeva obezbeđivanje svih potrebnih resursa od strane jedinica lokalnih uprava (angažovanje ili zapošljavanje stručnih lica, obezbeđivanje opreme i prostora za rad, budžetskih sredstava ili donacija) za nesmetanu realizaciju planiranih aktivnosti;
• Komunikacija i marketing – podrazumeva odnose sa javnošću odnosno izveštavanja šire društvene javnosti i promocija usvojenih planova i/ili realizovanih aktivnosti;
• Vrednost ili procenjena vrednost investicije za koju su sredstva obezbeđena iz lokalnog budžeta ili iz drugih eksternih izvora, u odnosu na ukupan godišnji rashod jedinice lokalne samouprave.
Nakon analize pristiglih prijava i prateće dokumentacije, konkursna komisija će doneti Odluku o dobitniku nagrade. Komisija će prilikom analize pristiglih prijava, ukoliko dve ili više inicijativa uđu u uži izbor za dodeljivanje nagrade za pristupačnost naročito ceniti okolnosti koje se odnose na stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave i vrednost ili procenjenu vrednost inicijative za koju su sredstva obezbeđena iz lokalnog budžeta ili iz drugih eksternih izvora, u odnosu na ukupan godišnji rashod jedinica lokalne samouprave, kao i činjenicu da jedinice lokalne samouprave u pitanju nisu dobile nagradu za pristupačnost u prethodne dve godine.
Inicijative onih jedinica lokalne samouprave koje su dobile nagradu za pristupačnost u prethodne dve godine, ukoliko uđu u uži izbor za nagradu, odlukom konkursne komisije mogu dobiti specijalno priznanje za doprinos razvoju pristupačnosti.
Učesnici javnog poziva mogu uložiti prigovor na Odluku konkursne komisije u roku od 5 dana od njenog objavljivanja, na koji će dobiti pisani odgovor.
4. Potrebna dokumentacija
Prijava mora da sadrži:
• popunjen prijavni formular, koji se može preuzeti na internet prezentaciji Zaštitnika građana www.zastitnik.rs ili lično u prostorijama Stručne službe Zaštitnika građana na dole navedenoj adresi;
• opis inicijative (ili inicijativa), odnosno aktivnosti sa kojima se gradovi i opštine prijavljuju za nagradu iz oblasti pristupačnosti, sa adresama sprovedenih inicijativa i drugim detaljima koje smatra relevantnim (npr. informacija o tome da li je inicijativa deo nekog strateškog plana koji je usvojila opština i, ako da, kog);
• prateću dokumentaciju (akte, ugovore, fotografije i dr.) kao dokaz o sprovedenim inicijativama, odnosno aktivnostima na razvoju pristupačnosti u 2021. godini.
5. Kalendar događaja
Prijave na konkurs se mogu slati do 05.06.2022. godine. Konkursna komisija će razmatrati pristigle prijave tokom juna i jula 2022. godine. Razmatranje podrazumeva sprovođenje svih potrebnih aktivnosti za ocenu pristiglih prijava, uključujući i eventualne posete podnosiocima prijava. Odluka konkursne komisije o nagrađenim jedinicama lokalne samouprave će biti objavljena na zvaničnim internet stranicama Zaštitnika građana i Stalne konferencije gradova i opština, dok će o datumu dodele nagrada učesnici javnog poziva biti naknadno obavešteni.
6. Kontakt, imejl adresa i broj telefona za pitanja i slanje prijave
Prijave, sa propratnom dokumentacijom, mogu se dostaviti lično ili putem pošte na adresu: Zaštitnik građana, Beograd, Deligradska br. 16, sa naznakom „Za javni poziv za dodelu nagrada”, kao i putem elektronske pošte na adresu pristupacnost@zastitnik.rs . Za sva eventualna pitanja jedinice lokalne samouprave se mogu obratiti Zaštitniku građana putem navedene elektronske pošte, ili na broj telefona 011/2068-180.